Bu haftaki yazımda İçişleri Bakanlığı AFAD Başkanlığı tarafından sürdürülen “Cumhuriyetin 100. Yılında 100 Bin Arama Kurtarma Personeli Projesi” hakkında bilgi vermek istiyorum.
Cumhuriyet tarihinin en büyük felaketi olarak 6 şubat 2023 tarihinde, Kahramanmaraş ili merkezli yaşanan ve 11 ili etkileyen afette resmî rakamlara göre 53 bin 537 kişi yaşamını yitirdi, 107 bin 213 kişi de yaralandı. Yaşanan afet o derece büyüktü ki etki alanı içindeki milyonlarca insanı etkilediği gibi, afetlere karşı daha kapsamlı ve yerel yönetimlere daha fazla sorumluluk veren bir afetle mücadele politikası geliştirilmesine neden oldu.
Afetle mücadelede 9 Nisan 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan “Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle”, belediyelerde Afet İşleri Müdürlüğü , büyükşehir belediyelerinde ise Afet İşleri Daire başkanlığı kurulması zorunlu hale getirildi. Afet İşleri müdürlüğünün görevleri nedir? Afet anında ve sonrasında neler yapar özetle değinmek istiyorum.
Belediye Afet İşleri Dairesinin /Müdürlüğünün Görevleri:
- Yurt içi ve yurt dışında meydana gelen afet ve acil durumlarda arama ve kurtarma hizmetlerini yürütmek,
- Ulusal yardım ve uluslararası insani yardım faaliyetlerine katılmak,
- İlçe sınırlarında bulunan kurum, kuruluş ve kişilere yönelik Temel Afet Bilinci Eğitimlerini planlamak ve yapmak,
- Sorumluluk bölgesinde planlanan arama ve kurtarma tatbikatlarına katılmak,
- Görev verilmesi halinde yurt içi ve dışında yapılacak eğitim ve tatbikatlara katılmak,
- Arama, kurtarma ve insani yardım konularında yapılacak eğitimlerin tatbiki bölümlerine imkanlar ölçüsünde yardımcı olmak,
- Afet ve acil durum hallerinde olay yerine hızlı bir şekilde ulaşabilmek için haberleşme, toplanma, yükleme ve intikal tatbikatları yapmak,
- Katıldıkları görevlere ilişkin belge ve rapor hazırlamak,
- Türkiye Afet Müdahale Planı kapsamında hazırlanan yerel düzey arama ve kurtarma çalışma grubu planını hazırlamak ve uygulamak.
Bu haftaki yazı başlığımız olan 100 Bin Arama Kurtarma Personeli projesine gelirsek, şehirde ve yerelde nitelikli 100 bin adet arama kurtarma personelinin afetlere karşı hazır kuvvet olarak yetiştirilmesi projesi olarak göz doldurmaktadır. Bu çerçevede, İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) , çeşitli devlet kurumlarından gönüllüler ile arama kurtarma ekibi oluşturma kapasitesine sahip özel sektör işletmelerinden gelen ekip üyelerine “Depremde arama Kurtarma “ eğitimlerini sürdürmektedir.
AFAD Eğitim ve Tatbikat Alanlarında düzenlenen 6 günlük "Depremde Arama Kurtarma" eğitiminde; afet, temel afet bilinci, enkaza giriş teknikleri, tünelden yaralı çıkartma, enkazdaki yaralıları tespit etme, yaralıya ulaşma teknikleri, temiz ve kirli çalışma ile yandan giriş teknikleri eğitimi, ekip oluşumu, organizasyonu, lojistiği, intikali, güvenliği, olay yeri yönetimi ve koordinasyonu, olay yerinde personelin davranış prensipleri, raporlama ve geri bildirim, tahliye ve tahliye türleri, tahkimat uygulamaları, genel yapı bilgisi, genel hazmat bilgisi, acil durumlarda hareket tarzı öğretilmekte ve kurtarma operasyonlarında kullanılan teknik malzemelerin kullanımı uygulamalı olarak anlatılmaktadır.
Verilen bu eğitimlerle bilgi ve tecrübe kazanan arama kurtarma personelleri afet ve acil durumlarda gerekli olan davranış ve insiyatif alma yeteneğini kazanarak, müdahale hızı yüksek AFAD ekipleri ile organize şekilde çalışacak seviyeye ulaşmaktadırlar. Bunun ne kadar önemli olduğunu 6 şubat depremlerinde afet bölgesindeki çalışmalarımda gözlemledim. Afet dönemleri gibi zamanla yarışılan ortamlarda, farklı insan guruplarının koordineli ve verimli çalışmasının anahtarı, aynı ortak dili konuşmak , aynı kurumsal havayı teneffüs etmektir. Bu nedenle AFAD Başkanlığınca teorik ve saha eğitimleriyle yürütülen bu proje oldukça önemlidir.
Manisa AFAD İl müdürlüğü tarafından Depremde Arama Kurtarma (DAK) eğitimleri tamamlanan MEB AKUB 1 ve MEB AKUB 2 ekipleri, Manisa İHH Arama Kurtarma ekibi, Manisa İl Sağlık Müdürlüğü Arama Kurtarma Ekibi hali hazırda göreve hazır durumda bulunmaktadır. Geçtiğimiz günlerde Salihli ilçemizdeki Yağbasan ve Karasavcı köylerini etkileyen yangında Manisa AFAD İl Müdürlüğünün koordinesindeki Manisa Meb AKUB, Manisa AKUT, Manisa İHH arama kurtarma ekipleri, afet bölgesine müdahale eden itfaiye ve orman ekipleri ile beraber etkin bir şekilde görev yapmışlardır.
AFAD Gönüllüleri ve sivil toplum kuruluşları, afet farkındalığının halka ulaştırılması ve sahada uygulamaya dönüştürülmesi noktasında önemli işlevlere sahiptir. Gönüllüler zaman ve mesai kavramı olmadan, maddi ve manevi fedakarlıklarla topluma hizmet etmeye devam etmektedirler.
Bahsetmeden geçemeyeceğim diğer bir konu da;
İlçe Kaymakamlıkları bünyesinde görevlendirilen AFAD Gönüllü Koordinatörleri önemli görevler ifa etmektedir. Örneğin Salihli’de 2024 yılının ilk 6 ayında Salihli’de yer alan 15 eğitim kurumunda yaklaşık 2400 öğrenciye afet farkındalık eğitimi verilmiştir. Bu eğitimlerin organizasyonunda AFAD Gönüllü Koordinatörü, MEB İl/İlçe İSG Büroları ve Salihli İlçe Spor Müdürlüğü Gençlik Merkezi yetkililerinin özverili davranışları eğitimlerin başarısında önemli rol oynamıştır. Bir ilk olarak ”6 Şubat Depremleri ve Salihli “ konulu panel Salihli’de düzenlenmiştir. Engelliler Haftasında , Salihli’de faaliyet gösteren 5 engelli derneğinin üyelerine afet farkındalık eğitimi verilmiştir. Yine Salihli Özel Eğitim Uygulama okulunda eğitim gören otistik öğrencilerin velilerine “Otizmli Bireylerle Afet Anında Doğru İletişim” konulu son derece kıymetli bir seminer verilmiştir. Görüldüğü üzere yoğun emek isteyen , yüksek nitelikli çalışmalara imza atan AFAD Gönüllü koordinatörleri , bir yandan yeni AFAD Gönüllülerine ulaşarak, onları AFAD Destek Gönüllüsü olabilmeleri için rehberlik ederken, diğer yandan toplumun farklı katmanlarına ulaşarak halkımızın afetle mücadele bilincini geliştirmeye katkı sağlamaktadırlar.
Geçenlerde okuduğum bir haberde Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesinden Afet Yönetimi Uzmanı Doç.Dr. Bülent ÖZMEN ‘in , Türkiye’de 2024 yılının ilk altı ayında 17 bin 343 deprem meydana geldiği açıklamasına denk gelmiştim. Yerel yönetimler ; kentlerin afetle mücadelesinde afet öncesi ve sonrasında, hayati önem taşıyan görev ve sorumluluklara sahiptir. Çok geç olmadan afete dirençli kent olmanın gereği olan saha çalışmalarının yerel yönetimlerce faaliyete geçeceğini umut ediyorum.
Son olarak şunu ısrarla söylemek istiyorum. Ülkemizin yangın, sel ve deprem afetlerinin sıklıkla görüldüğü bir afet ülkesi olduğu gerçeğini unutmadan afete dirençlilik konusunda eğitim ve hazırlıklarımıza devam etmek zorundayız.
Hazırlıklarımız tam, günlerimiz afetsiz olsun.
