Evimde üç kedim var; Vik, Minik ve Bebek... Yıllardır bir evi paylaşıyoruz, dışarıda ise onlarca canımızla aynı dünyanın bir parçasıyız... Tüm dünyadaki canlıların yaşama hakları var! Korkabilirsiniz, sevmeyebilirsiniz ama zarar vermemeli, korumalı ve onların bir canı olduğunu unutmadan bu dünyayı paylaşabilmeliyiz.

Dünya Hayvan Hakları günü “Dünya üzerinde yaşayan hayvanların refahını sağlamak ve yaşam standartlarını yükseltme” görevini üstlenmektedir. Dünya Hayvan Hakları gününün kutlanması hem bizlere bir hatırlatıcı hem de yol gösterici olarak önemli bir fonksiyona sahiptir. Artan farkındalık ve eğitim yoluyla, bu dünyayı tüm canlılar için daha adil bir yer haline getirmek için yasal reformu ve sosyal ilerlemeyi besleyen şefkatli bir kültürün geliştirilmesine yardımcı olmalıyız.

Hayvanları Koruma Günü Nasıl Ortaya Çıktı? 

Bu özel günün temelleri, 1822 yılında İngiltere’de kurulan Hayvanları Koruma Birliği ile atılmış. Bu birliğin amacı ise dünyada bir arada yaşadığımız tüm hayvan dostlarımızın daha iyi şartlarda beslenmesi ve korunması için çalışmalar yapmak. Daha sonrasında dünyanın farklı yerlerinde de bu amaçla birlikler kurulmuş ve tüm birliklerin bir araya gelmesi ile Hayvan Hakları Federasyonu oluşturulmuş. Dünyada hayvanların neslinin tükenmesi sorununa dikkat çekmek için de federasyon, 4 Ekim’i Dünya Hayvanları Koruma Günü ilan etmiş.

Tabii ki Hayvan Hakları Federasyonu’nun kurulması, hayvan hakları konusunda bireyleri ve devletleri bilinçlendirmek için atılan önemli bir adım olsa da federasyona katılan ülkelerle sınırlı bir çerçevede çalışmalar yapılmış. Hayvan haklarının tüm dünyaya yayılması ise 15 Ekim 1978’de, Paris’te UNESCO tarafından ilan edilen Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi ile sağlanmış. 

Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi Nedir?

UNESCO tarafından ilan edilen Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi, hayvan haklarına ve hayvanların korunmasına yönelik ilk uluslararası sözleşme olmasından dolayı oldukça önemli. Bu bildirgeden sonra devletler, hayvan hakları ile ilgili yasa düzenlemelerine giderken Hayvanları Koruma Günü de küresel bir nitelik kazandı. 

Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi ile hayvanların da tıpkı insanlar gibi yaşam hakkının olduğu ve hayvanlara yapılan her türlü kötü muamelenin engellenmesi gerektiği kabul edildi. Hayvanların yaşam haklarını ve doğal denge içinde yaşam alanlarını korumak için yapılması gerekenler, bildirgede yer alan 14 madde ile açıklanıyor. Hayvan hakları konusunda küresel bir bilinç oluşturan Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin maddeleri ise şu şekilde: 

  1. Bütün hayvanlar, bu yaşamda eşit doğar ve aynı var olma hakkına sahiptir.
  2. Hayvanlar, saygı görme hakkına sahiptir. Dünya üzerinden yaşayan diğer bir canlı türü olan insan, hayvanları yok edemez ve sömüremez. 
  3. Hiçbir hayvana kötü davranılamaz, hayvanlara acımasız ve zalimce bir eylemde bulunulamaz. Eğer hayvanın yaşamına son verilmesi gerekiyorsa bu eylem, acı çektirmeden ve korkutmadan yapılmalıdır. 
  4. Yabani hayvanların kendi özel doğal çevrelerinde yaşama hakları vardır. Eğitim amaçlı bile olsa hiçbir yabani hayvan, ekosisteminden alıkonulamaz ve hayvanın özgürlükleri kısıtlanamaz. 
  5. İnsanların çevresinde yaşayan hayvanların da türüne uygun yaşam koşullarında ve özgürce yaşama hakkı bulunur. 
  6. İnsanlar, yanlarına aldıkları hayvanlara ömür uzunlukları boyunca bakmakla yükümlüdür. Hayvanlar terk edilemez ve bırakılamaz.
  7. İşlerde çalıştırılan hayvanların iş süresi ve yoğunluğu sınırlandırılmalıdır. Hayvanların güçlerini artıracak özel beslenme ve dinlenme şartları sağlanmalıdır. 
  8. Tıbbi, bilimsel, ticari veya başka amaçlarla hayvana psikolojik ve fiziki açıdan acı çektiren deneyler yapmak, hayvan haklarına aykırıdır. 
  9. Hayvanın bakımı üstlenildiyse bakımı üstlenen kişiler tarafından hayvanın bakım, barınma, beslenme ve taşınma gibi ihtiyaçları karşılanmalıdır. 
  10. Hayvanlardan insanların eğlencesi olsun diye yararlanılamaz. Hayvanların seyrettirilmesi ve hayvanlardan yararlanılan her türlü gösteri, hayvan onuruna aykırıdır. 
  11. Zorunluluk olmaksızın bir hayvanın yaşamına son verilmesi, yaşama karşı suçtur. 
  12. Çok sayıda yabani hayvanın yaşamına son verilmesi amacıyla yapılan her türlü davranış suçtur. 
  13. Hayvanlara kötü muamele yapan ve yaşamına kasteden şiddet sahneleri, sinema ve televizyonlarda yasaklanmalıdır. 
  14. Hayvanları koruma ve savunma kuralları için devletler çalışmalar yapmalı, hayvan hakları da insan hakları gibi yasayla korunmalıdır. 

Bildirgenin maddelerinden de anlaşıldığı gibi hayvan hakları konusunda bilinçlenmek ve insanların hayvanlara iyi davranmalarını sağlamak, aslında hayvanları korumak için yapılması gereken temel uygulama. 
Dillerini anlamamakla birlikte bize anlatmaya çalıştıklarını çok iyi kavradığımız hayvan türlerinin refahını sağlamak, insanların etik sorumluluğu olduğuna inancım devam ediyor. Bu bağlamda ülkemizin duyarlı insanlarını; kendini savunamayan hayvanların savunucusu, derdini anlatamayan hayvanların dert ortağı, yaşam alanları tahrip edilmiş hayvanların nefesleri olmak için Dünya Hayvan Hakları Gününü kutlamaya davet ediyorum. Sokaktaki dostlarımızın beslenmesi için mama, su ve kışı daha rahat atlatmaları için kullanılmayan battaniye gibi eşyalarınızı sokağınızda bi alana bırakarak onların elinden tutabilirsiniz...