Vatandaşlar hangi hastalığın erken (malulen) emeklilik kapsamına alındığını ve nasıl malulen emekli olacaklarını merak ediyor. "Malulen emekli olursam ne kadar maaş alırım" sorusu da yanıtı en çok merak edilen konuların başında geliyor. İşte malulen emeklilik listesinde yer alan 159 hastalık ve erken emeklilik için gerek şartlar...
Malulen emeklilik nedir, hangi hastalıklar malulen emekliliğe yol açar, malulen emeklilik için prim gün gün sayısı kaç? Vatandaşlar malulen emeklilik kapsamına alınan hastalıkların güncellendiğini belirterek, nasıl erken emekli olacağını araştırıyor.
Hürriyet yazarı Noyan Doğan, malulen emeklilik konusunda bilgi verirken, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) açıkladığı listede yer alan hastalıklara değindi.
Malulen emeklilik nedir?
İşverene bağlı işçi statüsünde çalışanlar, kendi adına Bağ-Kurlu çalışanlar ve kamu görevlileri, meslek hastalığı ya da iş kazası nedeniyle çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybettikleri takdirde malulen emeklilikleri söz konusu olabiliyor.
Malulen emeklilik şartları neler?
Malulen emekli olabilmek için malulluk raporu alınması gerekiyor. Ancak hastaneden alınacak rapor, malulen emeklilik için yeterli değil. Bu rapor malulluk halini teyitlese de emekli maaşı almak için yeter şart değil. Emekli aylığı için maluliyetin SGK Sağlık Kurulu’nca tespiti gerekiyor.
Malulen emeklilik için ne kadar prim ödenmesi lazım?
SGK Sağlık Kurulu tespitinin ardından malulen emeklilik için diğer şartlar devreye giriyor. En az 10 yıldan beri sigortalı olup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödenmiş olması gerekiyor.
Bu şartları yerine getirenlere malullük aylığı bağlanıyor. Malulen emeklilik hakkını elde edebilmek için malullük nedeninin çalışırken oluşması gerekiyor. Doğuştan engelli kişiler için emeklilik şartları farklı.
Sağlık sorunları nedeniyle erken emeklilik
SGK, malulen emekliliğe neden olacak hastalıkları tek tek sıralıyor. Günün şartlarına göre de bu liste yenileniyor.
Listede nörolojik hastalıklar, psikiyatrik hastalıklar, göz hastalıkları, kulak-burun-boğaz hastalıkları, onkolojik hastalıklar, hematolojik hastalıklar, ortopedi ve travmatolojik hastalıklar, romatolojik hastalıklar, gastroenterolojik, kalp ve damar hastalıkları gibi ana başlıklar altında toplam 159 hastalık yer alıyor.
En temel hastalıklar ise şöyle: Kanser, beyin tümörü, Multiple Skleroz (MS), şizofreni, görme azlığı, parkinson, demans, epilepsi, anemi, behçet hastalığı, şeker hastalığı, karaciğer hastalıkları, kalp yetmezliği, kalp nakli, akciğer nakli, tüberküloz, AIDS, böbrek nakli, solunum sistemi hastalıkları, denge bozuklukları.
Kanser hastaları malulen emekli olabiliyor mu?
Son yapılan düzenlemelerle birlikte daha önceleri maluliyet nedeni sayılmayan hastalıklar da kapsam içine alındı. Organ nakli olan tüm hastalara ve diyalize girmese de kronik böbrek rahatsızlığı olanlara maluliyet hakkı tanınırken, tüm kanser hastaları malul sayılıyor. Kanser hastalarına tedavi süresince de maluliyet hakkı tanınıyor.
Tedavisi olmayan genetik hastalıklar, MS, Parkinson, Alzheimer, demans, sara hastalığı, psikiyatrik hastalıklar, kardiyolojik hastalıklar, sindirim sistemi ile ilgili hastalıklar, astım, koah da malulen emekliliğe neden olan hastalıklar arasında. Solunum cihazı kullanmak zorunda olan sigortalılar da malulen emekli sayılıyor. Verem hastalarına da iki yıl süreyle maluliyet hakkı veriliyor.
Malulen emekliye ne kadar maaş alınır?
"Malulen emeklilik maaşı düşük mü olur" sorusunun cevabı ise şöyle:
Malulen emekli olduğunuz takdirde alacağınız maaş normal emekliliğe göre çok daha düşük.
