Afet riskine karşı yapısal dönüşüme ilk olarak 2004 yılında gidilmeye başlandı. Alanının ve düzenlemelerinin git gide arttığı kentsel dönüşüm yasası nedir ve kimler faydalanabilir sorularını yanıtladık...
Kentsel Dönüşüm Yasası Nedir?
Kentsel dönüşüm yasası ülkemizdeki deprem riskli bölgelerin güncel yönetmeliklere göre yeniden inşa edilerek, daha güçlü yapılara taşınması ve değiştirilmesini kapsayan bir kanundur.
Kentsel dönüşüm yasası nedir sorusu özellikle 6 Şubat günü yaşanan ve 10 ilimizi olumsuz etkileyen felaketten sonra birçok kişinin yaşam alanını güvene almak için araştırdığı konulardan olmuştur. Kentsel dönüşüm yasasıyla ilgili detayları birlikte inceleyelim.
Kentsel Dönüşüm Yasası Ne Demek?
Kentsel dönüşüm yasası nedir sorusu son zamanlarda daha çok gündeme geldi. Türkiye’nin bir deprem bölgesi olmasından dolayı birçok kişi yaşadığı konutun deprem yönetmeliklerine uygun olmasına karşı özenli davranıyor.
Kentsel dönüşüm yasası taşınmaz yapıların güncel deprem yönetmeliğine uygun olarak denetlenmesi ve durumlarının bakanlık tarafından belirlenen şartları sağlamadığı için yenilenmesini kapsar.
Kentsel Dönüşüm Başvuru Şartları
Bina kentsel dönüşüm şartları yasalar tarafından belirlenmektedir. Büyük bir çoğunluğu deprem risk bölgesinde olan ülkemizde bu yasayla ilgilenen ev sahibi sayısı oldukça fazla.
Kentsel dönüşüm başvuru şartları:
- Yapının yıkılma ya da ağır hasar derecesinde olması
- Binanın belirlenen azami ömrünü tamamlamış olması
- Bu şartlardan en az bir tanesinin yetkilendirilmiş uzmanlar tarafından belgelenmiş olması gerekir
Kentsel dönüşüm yasaları kapsamında ev sahipleri binalarını yukarıdaki şartları sağlamaları durumunda ilgili yerlere başvuruda bulunabilirler.
Kentsel Dönüşümde Çoğunluk Yasası
Yeni kentsel dönüşüm yasası kapsamında bir taşınmazın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hükümlerine uygun olması durumunda kentsel dönüşüme dahil olması için bazı zorunluluklar gereklidir.
Kentsel dönüşüm yasası nedir diye merak eden ev sahiplerinin bilmesi gereken bir diğer önemli konuda çoğunluk yasasıdır.
Kentsel dönüşümü alınması istenilen taşınmaz hakkında ev sahipleri arasında arsa hakkı üzerinden ⅔ oranında çoğunluk gerekir.
Bu oran taşınmazda olan paydaşları hisse çoğunluğu üzerinden sağlanmalıdır. Yani burada ev sahipleri arasında sayıca bir çoğunluk geçerli değildir.
Kimler Kentsel Dönüşüm Yapabilir?
Kentsel dönüşüm nedir sorusuna uygun olarak süreçleri merak edenler için bu sorunun iki yönlü cevabı mevcuttur.
Kentsel dönüşüm kararı mahkeme ve bakanlığın yetkili uzmanları tarafından onaylanan yapılar için süreç başlamaktadır. Bu sürecin başlamasıyla yıkılacak binanın yerine inşa edilecek yapıyı yapacak bir firma gereklidir. Bunun için bölgenizde bulunan çeşitli firmalarla görüşerek proje için fiyat almak mümkündür.
Bu noktada yeniden inşayı alanında uzman inşaat firmaları ve mühendisler yapabilmektedir.
Kentsel dönüşüm projelerinin açılması ve ilgili yapılar için ev sahiplerine destek sağlanması için proje yönetimi ilgili belediyeler tarafından yönetilmektedir.
Aynı zamanda binası yukarıdaki şartları sağlayan tüm ev sahipleri kentsel dönüşüm için başvuru yapabilir. Tehlikeli görülmesi halinde ev sahiplerinin başvurusu olmaksızın belediye birimleri de riskli yapılar için inceleme başlatabilir.
Bir Bina Kaç Yıl Olunca Kentsel Dönüşüm Olur?
Kentsel dönüşüm yasası nedir için merak edilen bir diğer soru ise hangi binaların kentsel dönüşüm kanunu için uygun olduğudur.
Kentsel dönüşüm yasası maddeleri gereğince binalar için herhangi bir yıl sınırlaması yapılmamıştır. Ekonomik ömrünü tamamlayan binalar kentsel dönüşüm kapsamına alınmaya uygun olarak nitelendirilmektedir.
2017 kentsel dönüşüm resmî gazete metnine göre 30 yıllık binalar kentsel dönüşüme uygun sayılmaktaydı. Günümüzde bir yıl sınırlaması olmamakla birlikte riskli yapıların hepsi incelemeye alınmaya açıktır.
Kentsel Dönüşüm Kredi Şartları
Kentsel dönüşüm nedir araştıranlar için aynı zamanda bu imkanlardan yararlanmak istedikleri takdirde hangi maddi koşullardan faydalanabilecekleri de öğrenmeleri gereken bir diğer noktadır.
Bir taşınmazdaki tüm yapının yıkılarak yeniden inşa edilmesi oldukça maliyetli bir iştir. Bu yüzden ev sahipleri yeniden inşa sürecinde bankalardan alabilecekleri desteklerden faydalanabilirler.
Bankaların kredi imkanlarından yararlanmak isteyen ev sahipleri için bankalar faiz indirimi imkânı sunmaktadır. Bankalardan alınacak bu maddi destek yalnızca TL cinsinden sağlanmaktadır.
Kentsel dönüşüm kredileri konutlar için 7, iş yerleri içinse 10 yıl vade imkânı sunmaktadır.
Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı Alma Şartları
Kentsel dönüşüm kira yardımı şartları kapsamında ev sahiplerine iki seçenek sunulmaktadır.
Ev sahipleri kentsel dönüşüme girecek dairelerinin yeniden yapılması için bankalardan kredi talebinde bulunabilecekleri gibi kira desteği de talep edebilirler. Bir ev sahibinin hem kira desteği hem banka kredisinden faydalanması mümkün değildir.
Kira yardımları ev sahiplerine en fazla 18 ay olacak şekilde verilir. Aynı zamanda bu yardımlar taşınma masraflarının karşılanması için başta bir miktarı peşin olacak şekilde yatırılabilir.
Kira yardımı almak için bir dizi evrak hazırlanmalıdır. Başvurular e-devlet üzerinden alınmaktadır. Kiracı ve ev sahiplerinin bu ödenekten yararlanması için yaşadıkları binanın kentsel dönüşüm kararının çıkması ve sürecin başlaması gerekmektedir.
