Taslağa göre elden ödendiği tespit edilen kiranın aylık tutarının yüzde 10’u baz alınarak ceza belirlenecek. Böylece, tutar 5 bin TL’nin altında kalırsa ‘özel usulsüzlük cezası’ adıyla hem ev sahibi hem de kiracıya 5’er bin TL’lik ödeme zorunluluğu gelecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı kirayı elden ödeyene ceza uygulayacak. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın hazırladığı tebliğ taslağına göre elden ödenen her ay için ceza söz konusu olacak. Ay itibarıyla kiranın yüzde 10’luk kısmına göre hesaplanan tutar 5 bin liralık özel usulsüzlük cezasının altında kalırsa 5 bin liralık ceza uygulanacak. Hürriyet'in haberine göre örneğin, 1 Ekim 2024 tarihinden itibaren ev sahibi Ayşe Hanım Ahmet Bey’e evini 25 bin liraya kiraladı. Kiranın 10 bin lirası bankadan, kalan 15 bin lirası elden ödendi. Elden ödenen 15 bin liranın yüzde 10’u 5 bin liranın altında kaldığı için ekim, kasım ve aralık ayları itibarıyla hem Ayşe Hanım hem Ahmet Bey’e ayrı ayrı 15 biner liralık ceza kesilecek.
Banka veya PTT zorunluluğu
Gelir İdaresi Başkanlığı 2 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7524 sayılı yasa ile getirilen banka üzerinden ödeme zorunluluğuna ilişkin uygulamaya açıklık getirmek üzere bir tebliğ taslağı hazırladı. ‘Kira Ödemelerinde Tevsik Yükümlülüğüne İlişkin Gelir Vergisi Tebliğ Taslağı’na göre konutu ve işyerini kiraya veren ve kiralayanların, kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini bankalar veya PTT tarafından düzenlenen belgelerle ‘tevsik etmeleri’ (belgelendirmeleri) zorunlu olacak. Haftalık, günlük veya benzeri şekilde kısa süreli konut kiralamalarına ilişkin yapılan tahsilat ve ödemeler de tevsik kapsamında tutuldu. Hisseli gayrimenkullerin kiralanmasında, kira bedelinin tamamının kiraya verenlerden birine bankalar veya PTT aracılığıyla ödenmesi durumunda, tevsik zorunluluğunun yerine getirildiği kabul edilecek.
5 bin lira cezası var
Tebliğ taslağına göre getirilen zorunluluğa uymayanlara özel usulsüzlük cezası kesilecek. Ceza, zorunluluğa uymayanların her birine ve her bir işlem için uygulanacak. Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 20 bin lira; ikinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 10 bin lira, bunlar dışında kalanlara da 5 bin liradan az olmamak üzere işleme konu tutarın yüzde 10’u tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu cezalar her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak. Bir takvim yılı içinde kesilecek ceza 20 milyon lirayı aşamayacak. Elden ödeme yapanlar eğer durumu takip eden 5 işgünü içinde kendiliğinden idareye bildirirse özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
