Emeklilere bedava şezlong ve şemsiye gibi konular gündeme gelirken, emekliler bu konuda müjde bekliyor.
Türkiye'deki emeklilik sistemindeki adaletsizlikler sürüyor ve 2006/2008 yıllarında çıkarılan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (SSGSSK) ile daha da derinleşti.
Kamuoyunda ise "Ne zaman emekli olmalı" sorusu öne plana çıkarken ve 2024'te emekli olmanın, 2025'te emekli olmaktan çok daha avantajlı olması dikkat çekiyor.
Bu konuyla ilgili çokça yazı yazıldı ve konuşuldu, ancak ne Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ne de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı bu konuda bir açıklama yaptı. Görünüşe göre, hükümetin ilgisi, emeklilere plajlarda bedava şezlong ve şemsiye gibi sembolik müjdelerle sınırlı kalıyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLMAK AVANTAJLI
2024 yılında emekli olmak, 2025 yılında emekli olmaktan çok daha avantajlı. Bunun nedeni, 5510 sayılı Kanun'un getirdiği emeklilik hesaplama sistemindeki boşluklar. 2024 ve 2025 yıllarında emekli olan işçi ve Bağ-Kur sigortalıları arasında büyük bir fark ortaya çıkacak. Aynı şartlara sahip iki kişi arasında emeklilik maaşı farkı, 2024'ün ikinci yarısında emekli olan lehine yaklaşık yüzde 30 olacak. Bu fark, enflasyon oranına göre değişebilir, ancak genellikle bu oranın altında kalmayacaktır. Emekliliği hak eden ve aynı şartlara sahip iki işçiden biri 2024'ün ikinci yarısında diğeri 2025'in ilk yarısında emekli olduklarında aralarındaki yaşlılık aylığı farkı yüzde 30 civarında olacak.
NASIL HESAPLANIR
5510 Sayılı Kanun ve Aylık Hesaplama 5510 sayılı Kanun'a göre emekli aylığı, ortalama aylık kazanç ile aylık bağlama oranının çarpımı ile hesaplanır. Ortalama aylık kazanç, sigortalının her yılki prime esas kazancının güncelleme katsayısı ile güncellenerek toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesiyle bulunur. Aylık bağlama oranı ise sigortalının prim ödeme gün sayısına göre belirlenir.
Ancak, bu hesaplama sistemi, özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde önemli bir boşluk içeriyor. Yılın ilk yarısında emekli olanlar, bir önceki yılın güncelleme katsayısı üzerinden hesaplama yaparken, yılın ikinci yarısında emekli olanların hesaplamasında güncelleme katsayısının belirsizliği büyük bir sorun oluşturuyor.
ÖMÜR BOYU DAHA YÜKSEK MAAŞ
2024-2025 Döneminde Fark Örneğin, Aralık 2024'te emekli olan biri, 2024 yılı için yapılan zamların etkisiyle daha yüksek bir emekli maaşı alırken, Ocak 2025'te emekli olan biri daha düşük bir maaş alacak. Bu durum, 2024'te emekli olanların ömür boyu daha yüksek emekli maaşı almasına neden olacak. Örneğin, 20 bin TL emekli maaşı alan bir kişi, 2024'ün ikinci yarısında emekli olursa, 2025'te emekli olan bir kişiden yaklaşık yüzde 30 daha fazla maaş alacak.