Hiç değişmeyen kurallardan biri de şudur. Her nesil, kendinden sonra gelen nesillerin gündelik jargonlarını ve mizah anlayışını anlamakta zorlanırlar ve çoğu anlamadıkları şeyleri eleştirmeye meyilli olur. Son dönemlerde de bu eleştirilerin en yoğununu Z kuşağı alıyor.
Dijital dünyanın ve küresel iletişim çağının bizzat içine doğan Z kuşağı, diğer kuşaklardan farklı bir dünyayı deneyimliyor. Bu deneyimlerin sonucunda da ortaya 45 yaş üzerinin anlarken zorlandığı bir “Z kuşağı terminolojisi” çıkıyor.
Z kuşağı
Milenyumlar'dan sonra ve Alfa Kuşağı'ndan önce gelen demografik gruptur. Halk arasında "zoomer" olarak bilinir. 1996 yılında doğanlar ile başlayan, 2015 doğumlular ile sonlanan kuşaktır.
Kuşakların doğum yılları:
Gelenekçiler veya Sessiz Nesil: 1925 - 1945 yılları arasında dünyaya gelenler.
Baby Boomers: 1946 - 1964 yıllarında doğanlar.
X Kuşağı: 1965 - 1980 doğumlu.
Y kuşağı (Milenyum): 1980 - 1995 doğumlu olanlar.
Z kuşağı: 1996 - 2015 yıllarını kapsayan kişiler.
Alfa kuşağı: 2012 sonrası doğanlar.
En Popüler Sosyal Medya Kelimeleri
Z Kuşağının Kullandığı Kelimeler ve Anlamları! Etrafınızda hiç olmasa en az bir tane Z kuşağı olan biri vardır. Onlarla konuşurken cümle aralarında bazı kelimelerini anlamakta zorlanabiliyorsunuzdur. Hele ki bir de iki Z kuşağınının karşılıklı konuşmasına denk geldiyseniz bu olasılık çok da yüksek…
Yaşınız Z kuşağının üzerinde olduğunda o çağı yakalayamayabilir ve kelimelerin ne anlama geldiğini bilemeyebilirsiniz. Bunun için Z Kuşağı Terimlerini Öğrenelim dedik ve Z kuşağının kullandığı kelimeleri ve anlamlarını sizler için derledik. Bir liste haline getirerek Z kuşağı terminolojisi oluşturduk. İşte z kuşağı deyimleri.
Z KUŞAĞI TERMİNOLOJİSİ
1- Manifestlemek
Z kuşağı sosyal medya kullanıcıları manifesting / manifestlemek sözcüğünü “manifestating” yani tezahür bağlamında kullanıyorlar. Peki bu ne demek? Manifestlemek en kısa anlatımıyla bir kişinin hayatına istediği şeyleri çekerek onları gerçekleştirme sürecine verilen isimdir. Bu süreç, kişinin düşünceleri, duyguları ve eylemleri aracılığıyla, istediği şeyleri elde etmeyi hedefleyen bir yöntemdir. “Bu yıl kesin atanacağım manifestliyorum her gün.”
2- Ben şok
Şaşırdığınızı ifade etmek için kullanılır. “Dün Farah Zeynep Abdullah’ın giydiği kıyafeti gördün mü? Ben şok!”
3- Yıkık
Karşı tarafa işe yaramaz biri olduğunu ima etmek için kullanılır. “Yok kızım olmaz o çocukla tam bir yıkık…”
4- Ok boomer
Eskilerin “Sakin ol şampiyon” kelimesiyle aynı anlama geliyor şeklinde ifade etmek yerinde olacaktır. Genellikle karşı tarafı yatıştırmak veya tartışmayı sonlandırmak için kullanılır.
5- Cringe olmak
Cringe olmak yani başkası yerine utanmak, sosyal medyada hemen her gün rastlayabileceğiniz bir Z kuşağı lafı. Özellikle sosyal ağlarda paylaşılan ve kişiyi gülünç duruma düşüren fotoğraf ve videoların altı maalesef “cringe olan” sosyal medya kullanıcılarının yorumlarıyla dolu. “Yaa çok cringe (kırinç) izleyemeyeceğim…”
6- Tatava yapma
Boş konuşma ile benzer. Genellikle “Tatava yapma bas geç.” şeklinde kullanılan, argo sayılabilecek bir söylemdir.
7- Yıkıl
Birisini etkisiz hale getirmek için kullanılır. “Yıkıl karşımdan.” şeklindeki kullanımını sıklıkla duymanız mümkündür. Çekil git gibi bir anlamı vardır.
8- Düştüm
Beğenilen bir şeyi ifade etmek için kullanılır. “Şu ayakkabıyı gördün mü düştüm resmen…”
9- Erkekler kapatılsın
Erkeklerin “erkeklik” yaptığı durumlarda bıkkınlıkla dile getirilen söz öbeğidir. Tabii ki de erkeklerin kapatılmasını ifade etmez… Daha çok isyan, imkansızlık, komedi ve trajedi dolu bir dilektir. Ee ne demişler izahı olmayan şeyin, mizahı olur…
10- +1
Aynı fikirde olduğunuzu ifade etmek için kullanılır.
- Erkekler kapatılsın
+1
+1
+1
11- LOL
Ingilizce “Laughing out Loud” kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Sesli gülmek anlamındadır.
12- AFK
Ingilizce “Away from Keyboard” kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Bilgisayar başında olmamak demektir. Ya da oyunda olup hareket etmeyen kişilere denir. Sosyal medyada bir tartışma sırasında cevap vermeyen kişilere de söylenir. “Bak cevap veremedi direkt AFK.”
13- Sista
Kız kardeş demektir
14- Stalk
Birinin sosyal medya hesabına bakma anlamındadır..
15- Troll
Bir konu konuşulan ortamda saçma üsluplar sergileyen, huzur bozan kişiler için kullanılır.
16- Story
Geçici süre ile yapılan paylaşım anlamına gelir. Sosyal medya platformlarındaki hikaye özelliğidir. Bu tür paylaşımlar 24 saat içinde silinir. Whatsapp’taki durum paylaşımları da bunlara örnektir.
17- Etkileşim Kasmak / Takibe Takip
Sosyal medya hesaplarından takipçilerinin sayısını arttırmak için beğenmese bile beğenmiş gibi yapmak anlamındadır.
18-Mention
Birisini bir gönderiye etiketlemek anlamına gelir. Örneğin; @salihlisektorgazetesi Cümle içinde şöyle kullanılabilir: “Aa story mi atacaksın beni de mentionlasana (menşınlasana).”
19-Bu neyin kafası
Beklenmedik anlam verilemeyen bir durumla, olayla karşılaşıldığında sebebini sormak için kullanılır. Örneğin kadınların iş hayatında yeri olmadığını düşünen bazı siyasiler için sıklıkla kullanılabilir. BU NEYİN KAFASI?
20- Çıkar göster
Birisi bir iddia ortaya attığında, kanıtlamasını istemek için kullanılır. 32. Gün programında Doğu Perinçek’in tartışma sırasında kullandığı bir cümledir. (Meşhur “sen Abdülhamit’i savundun” tartışması ? )
21- Zaa xD
Çok gülmek veya şaşırmak için kullanılır.
22- Shiplemek
İngilizcedeki relationship kelimesindeki ship sözcüğünden türetilen shipping yani bizdeki Z kuşağının kullanımı ile “shiplemek” aslında dizi / film oyuncularını birbirlerine yakıştırmak anlamına geliyor. Örneğin Yalı Çapkını dizisinin başrol oyuncuları Afra Saraçoğlu ile Mert Ramazan Demir bu yılın en çok “shiplenen” çiftleri arasında.
23- FOMO
“Fear Of Missing Out” kelimelerinin baş harfleri ile oluşturulmuş bir kelimedir. Sosyal medya kullanıcılarının, arkadaşlarından veya takip ettikleri kişilerden habersiz kaldıklarında hissettikleri endişe ve kaygıyı ifade eder.
24- Selfie
Kendi kendinin çekildiği fotoğraf. Çoğunlukla ön kamera kullanılarak gerçekleştirilir.
25- Hashtag
Sosyal medya gönderilerinde kullanılan etiketler. # bu sembolün adıdır.
26- DM
“Direct Message” kelimelerinin baş harfleri ile oluşturulmuş bir kelime. Konuşma esnasında “Bana di em attı.” Şeklinde duyabilirsiniz. Sosyal medya platformlarında kullanıcıların birbirleriyle özel mesajlaşmasını ifade eder.
27- BFF
“Best Friends Forever” kelimelerinin baş harfleri ile oluşturulmuş bir kelime. En yakın arkadaşlar arasında kullanılır. “Bugün İstanbul’dan biefefim gelecek.” (Okunuşu ile yazdık ki duyduğunuzda tanıyabilin:))
28- Fake
Fake gerçek olmayan şey demektir. Fake atmak da biri gerçek olmayan bir şeyi yaptığında kullanılır. “İnanma oğlum ya fake atıyor.”
29- Catfishing
Sosyal medya veya online ilişki platformlarında, sahte bir profil kullanarak birini kandırma eylemi. Fake hesaplar.
30- Memes
İnternet kültüründe popüler olan, genellikle görsel bir formatta ifade edilen mizahi içerikler. Yazılı ya da yazısız olabilir. Ftoğraf ya da tekrar eden bir kısa video kesitler bunlara örnektir.
31- Viral
Sosyal medyada hızla yayılan, büyük ilgi gören içerikler.
32- Zoom Bombing
Zoom ya da diğer video konferans uygulamalarında, izinsiz olarak toplantıya katılan birisinin rahatsız edici davranışları.
33- Cancel Culture
Kişilerin geçmişte yaptıkları ya da söyledikleri şeyler nedeniyle sosyal medya üzerinden hedef gösterilmesi ve boykot edilmesi.
34- Bullying - Bullylemek - Bully
Tam manası “zorbalık yapmak” olan bullying sözcüğü, maalesef en çok okullarda var olan akran zorbalığı ve sosyal medyada son derece yaygın olan siber zorbalık vakalarını tanımlamak için kullanılıyor.
35- Love Bombing
Günümüz ilişkilerinde sıkça kullanılan bu terim, flört döneminin başında taraflardan birinin diğerine aşırı ilgi göstermesi yani onu bir “aşk bombardımanına tutması” anlamını taşıyor. Fakat bu ilgi ve sevgi bombardımanı maalesef içtenlikten ziyade, normal dışı ve karşı tarafı bağımlı kılmaya yönelik manipülatif bir amaç ile yapılıyor.
36- Gaslighting
Aslında literatürde yer alan bir psikoloji terimi olan gaslighting yani Türkçe anlamı ile “kişiye kendisinden şüphe edecek derecede manipülasyon uygulamak” Z jenerasyonunun sıkça kullandığı terimlerden biri. Özellikle ikili ilişkilerde ve iş ilişkilerinde gaslighting olgusuna çok dikkat çeken Z kuşağı, bu sözcüğü sosyal medyada öyle çok kullandı ki dünyaca ünlü bir sözlük yayıncısı olan Merriam-Webster, 2022 yılının kelimesini gaslighting olarak seçtiğini açıkladı.
37- Ghosting - Ghostlamak
İlişkide bir tarafın aniden diğer tarafa haber vermeden iletişimi kesmesi. Ghosting ya da ghostlamak (posting/gostlanmak) terimi, hiçbir gerekçe göstermeksizin diyalogu / ilişkiyi sonlandırmak ve karşındakini yok saymak anlamına geliyor.
Bu 3 kelime Z kuşağının favori dizilerinden Gibi’nin bir bölümünde de geçen “Love bombing, gaslighting, ghosting ve nihayetinde de işte kara toprak” repliğiyle hafızalara kazındı.
38- Red flag
Yukarıda açıkladığımız “love bombing” kavramı red flag (kırmızı bayrak) terimini açıklamak için harika bir örnek. Çünkü red flag, bir olayda ya da ilişkideki öngörülebilir tehlike sinyallerini tanımlamak için kullanılan bir terim. Yani flört dönemindeki love bombing davranışının ilişki açısından bir red flag olduğunu söyleyebiliriz. Eski bir tabirle o kişiyi kara liseye alabilirsiniz.
39- Efso
Efsane kelimesinin kısaltmasıdır.
40- Ezik / Eziq
Karşı tarafa küçümseme veya hakaret etmek için kullanılır.
41- Bro
Yakın, samimi arkadaşa söylenir.
42- Atarlanmak
Çabucak öfkelenen birisine hitap etmek için kullanılır. “Tamam ya demedim bir şey, atarlanma hemen.”
43- Gider yapmak
Karşı tarafa iğneleyici, atarlı veya kırıcı cümleler kurmak anlamında kullanılır. “Çocuğa bak bir güzel gider yaptı, bir de çekti gitti.”
44- Benching
Benching, spordaki “benchte tutmak” (yedekte tutmak) olgusuna dayanıyor ve yeni nesil ilişkilerde sıkça kullanılan bir terim olarak karşımıza çıkıyor. Benching sözcüğünü, mükemmel partner olmadığı bilinen biriyle, sırf mantıklı olduğu için flört etmek; diğer bir deyişle flört edilen kişiyi ideal partneri bulana dek seçenek olarak tutmak şeklinde açıklayabiliriz.
45- Gatekeeping
Gatekeeping’in, bir eylemin kim tarafından yapılabileceği ya da bir statünün kime ait olabileceğine dair varsayımsal kriterler koyup bu kriterleri savunmak olduğunu söyleyebiliriz. Gatekeeper’lar yani kapı bekçileri, bu sözde kriterlere uymayanları eleştirmekte ve yetersiz bulmaya eğilimlidirler. Sosyal medyanın bu kişilerle dolu olduğunu söylememize gerek yoktur herhalde…
46- YOLO
“You Only Live Once” kelimelerinin baş harfleri ile oluşturulmuş bir kelimedir. Gençler arasında popüler olan bu deyim hayata bir defa geldiğimizi hatırlatıp risk almaya teşvik eder. Dünyaya bir kez geliyorsun risk al gibi.
47- Influencer
Sosyal medya üzerinden takipçileri tarafından ilgi gören ve kitleleri etkileyebilen kişilere verilen isimdir.
