Pasaport yurt dışı seyahatlerinde gerekli olan ve kimlik yerine geçen belgedir. Özellikle ülke giriş ve çıkışlarda gerekmektedir. Pasaportlar mesleki durum ve statülere göre çeşitlilik göstermektedir. Peki pasaport türleri nelerdir? Kimlere hangi renk pasaport verilir? Pasaport çeşitleri ve isimleri hakkında bilgileri sizlere detaylıca açıkladık. İşte detaylar…
Pasaport Nedir?
Pasaport bir kişinin kimlik bilgilerini içeren ve hükümet tarafından verilen yasal geçerliliği bulunan seyahat belgesidir. Pasaport, bahse konu kişinin kişisel kimlik bilgilerini ve uyruğunu resmi olarak belgeler. Bulunduğu ülke sınırlarından geçerek başka ülkelere gitmek isteyen herkesin mutlaka pasaport çıkarması gerekir. Pasaport sahibi bir birey, gereği halinde bulunduğu ülkedeki ilgili konsolosluktan daha kolay yardım alabilir.
Genel kural olarak pasaport ulusal hükümetler tarafından verilir. Türkiye pasaport çeşitleri, üzerlerinde yazan son kullanma tarihinden sonra resmi geçerliliğini yitirir.
Pasaport Türleri Nelerdir?
Ülkemizde bulunan farklı pasaport çeşitleri, renklerle belirgin şekilde ayrılmış ve farklı statülere sahip kullanıcılar için özel olarak tanımlanmıştır. Vatandaşlar, devlet memurları, üst düzey devlet yetkilileri ve diplomatlar, farklı pasaport türlerine sahiptir.
Toplam beş farklı pasaport çeşidi bulunmaktadır ve bu pasaportlar 5682 sayılı Pasaport Kanunu’nun 12’inci maddesine göre belirlenmiştir.
Pasaportlar; bordo pasaport (umuma mahsus pasaport), siyah (diplomatik pasaport), yeşil pasaport (hususi pasaport), gri (hizmet pasaportu), pembe pasaport (geçici pasaport), öğrenci pasaportu (harçsız pasaport), yabancılara mahsus pasaport şeklinde çeşitlere ayrılır. Yeşil, gri ve siyah pasaport için pasaport renkleri ve anlamları doğrultusunda karşılanması gereken özel kriterler vardır. Bordo yani umuma mahsus pasaport ise, şartlara uyum gösteren her Türk vatandaşı tarafından edinilebilir.
Kaç Çeşit Pasaport Vardır?
Pasaport yabancı ülkelere turistik, iş, sağlık veya herhangi bir nedenden dolayı seyahat etmek isteyen kişilerin kimliklerini ibraz etmelerini sağlayan belgedir. Aynı zamanda bu belge içerisinde sahibinin kimlik bilgilerinin bulunmasından dolayı uluslararası bir kimlik de sayılmaktadır. Yurt dışına giden her kişinin pasaport çıkarması zorunludur. Pasaport çeşitleri ise aşağıdaki gibi sıralanmaktadır;
- Umuma Mahsus Pasaport (Bordo Pasaport): Dış kapak rengi bordo olup, toplam 38 sayfadan oluşmaktadır.
- Hususi Damgalı Pasaport (Yeşil Pasaport): Dış kapak rengi yeşil olup, toplam 30 sayfadan oluşmaktadır.
- Hizmet Damgalı Pasaport (Gri Pasaport): Dış kapak rengi gri olup, toplam 30 sayfadan oluşmaktadır.
- Diplomatik Pasaport (Siyah Pasaport): Dış Kapak rengi siyah, toplam 23 sayfadan oluşmaktadır ve sadece Dışişleri Bakanlığı tarafından verilmektedir.
- Geçici Pasaport (Pembe Pasaport) :Pembe Renkte ve sadece Dış Temsilciliklerce verilmektedir.
Bordo Pasaport Nedir ve Kimlere Verilir? (Umumi Pasaport)
Umumi kelimesi herkese açık anlamında kullanılan bir terimdir. Bordo renkli olan umumi pasaport, Türkiye Cumhuriyeti’nde Türk konsoloslukları, İçişleri Bakanlığı ya da yetkisi olan valilikler tarafından verilen pasaport türüdür. Bordo pasaportu alman durumunda ülkemizin anlaşmalı olduğu yerlere yani vizesiz seyahati kabul eden bölgelere direkt giriş yapman mümkündür. Farklı ülkelere vize başvurusu yapman durumunda ise 38 sayfadan oluşan bu pasaportun üzerine sahip olduğun vizeler işlenir. Bordo pasaportun süresi senin talebine göre 6 ay ile 10 yıl arasında değişkenlik gösterebilir. Umumi pasaport için gerekli belgeler şunlardır:
- TC kimlik kartı
- Bankaya yatırılan cüzdan bedeli ve pasaport harcının makbuz belgesi
- 2 tane biyometrik fotoğraf
- Reşit olmayan ya da engele sahip kişiler için gerekli olan muvafakatname
- Mevcut durumda varsa eski pasaport
- Harçtan muaf olmak isteyen öğrenciler için öğrenci belgesi
Yeşil Pasaport Nedir ve Kimlere Verilir? (Hususi Pasaport)
Hususi olarak bazı şartlar isteyen yeşil pasaport, 5 yıl süre ile memurlara ve ailelerine verilir. Bu pasaporta sahip olan kişiler ayrıcalıklı olarak belirli bir süre dahilinde pek çok ülkeye vizesiz olarak giriş yapabilir. Yeşil pasaportun verildiği meslek grupları şunlardır:
- TBMM eski bakanlarına ve üyelerine
- Kadrolu memur ve kamu görevlilerine
- Görev sürelerince büyükşehirlerdeki il ve ilçe başkanlarına
- Devlet sporcusu olan kişilere
- Emekli olan eski belediye başkanlarına
Gri Pasaport Nedir ve Kimlere Verilir? (Hizmet Pasaportu)
Gri renkli olan hizmet pasaportu, devleti temsil eden ve devlet işlerinde çalışan kişilerin yurt dışına gitmesi gerektiği zamanlarda verilen pasaport türüdür. Pek çok ülkeye vizesiz giriş ayrıcalığı sunan bu pasaportu görevli kişiler yalnızca görev süreleri boyunca kullanabilir ve seyahat amaçlı kullanmaları uygun değildir. Gri pasaport alabilecek meslek grupları şunlardır:
- Devletin resmi mercileri tarafından görev atanarak yurt dışına gönderilen kişiler,
- Uluslararası kurumlarda memur statüsünde görev yapanlar,
- Türkiye Kızılay Cemiyeti ya da Türk Hava Kurumu tarafından görev atanan kişilere ve onların 25 yaşını aşmamış olan çocuklarına gri pasaport verilir.
Siyah Pasaport Nedir ve Kimlere Verilir? (Diplomatik Pasaport)
Dışişleri Bakanlığı tarafından verilen siyah pasaport, yurt dışında kongre ve konferanslara katılacak olan devlet görevlilerine ve ailelerine verilir. Pek çok ülkeye ayrıcalıklı olarak vizesiz giriş imkanı sağlayan siyah pasaportun verildiği meslek grupları şunlardır:
- TBMM üyeleri ve TBMM bünyesinde görevli olan bakanlar
- Yargı merciinde görev yapan Yargıtay, Danıştay, Sayıştay ve Cumhuriyet başsavcısı
- Oramiraller ve orgeneraller
- Eski başbakan, cumhurbaşkanı ve dışişleri bakanları
- TBMM ve Cumhurbaşkanlığında görev yapan genel sekreterler
- Valiler
- Diyanet İşleri Bakanı
- Büyükşehirlere görev yapan belediye başkanlarına siyah pasaport verilir.
Pembe Pasaport Nedir Kimlere Verilir? (Geçici Pasaport)
Geçici pasaport ya da pembe pasaport, yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının Türkiye dış temsilciliklerinden (konsolosluklar) alabileceği seyahat belgesidir. Geçici pasaportlar; pasaport kaybı, pasaport süre aşımı ve sınır dışı edilme gibi durumlarda, 1 ay boyunca geçerli olmak üzere verilir. Benzer acil durumlarda da Türk elçiliği tarafından yapılacak değerlendirmeye göre verilebilen geçici pasaport; pembe renklidir, tek sayfadır ve Türkiye’ye giriş yaptığınız anda sizden geri alınır.
Öğrenci pasaportu Nedir Kimlere Verilir? (Harçsız Pasaport)
Standartta bordo pasaporttan tek farkı 25 yaşın altında olan ve sadece öğrencilere göre özel düzenlemeler yapılmıştır. Eğitim veya turistik seyahat amacıyla yurtdışına çıkmak isteyen her öğrenciye verilir. Fakat öğrencinin belirli şartları sağlaması gereklidir. Öğrenci belgesi sunması bu şartlardan biridir.
Yabancılara Mahsus Pasaport Nedir Kimlere Verilir?
Dış kapak rengi lacivert olan ve sadece göç idaresi müdürlüğünce verilen yabancılara mahsus pasaport toplamda 60 sayfadır. Yalnızca bir giriş ve bir çıkış için verilebileceği gibi içişlerinin takdirine göre 3 ay, 6 ay, 1 yıl veya 2 yıl olarak da verilebilmesi söz konusu olabilir.
Pasaport çeşitleri hakkında detaylı bilgilendirmeyi yaptık. "Pasaport Türleri Nelerdir?" yazımıza diğer merak edilenlerle devam edelim. İşte haberin detayları…
Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır?
Pasaport başvurusu yapmak için öncelikle doğru kurumla görüşme sağladığınızdan emin olun. Bu işlemlerle yetkili olan kurum İçişleri Bakanlığı’dır. Bakanlığa direkt giderek veya online olarak başvuru işlemlerini tamamlayabilirsiniz. Aynı zamanda ALO 199 Vatandaş İşleri Genel Müdürlüğü’nü arayarak telefonla randevu talep edebilirsiniz. Online başvurularda önemli olan kısım bilgilerin doğruluğundan emin olmak ve eksiksiz bir şekilde bu işlemleri tamamlamaktır. Aksi takdirde pasaport başvurunuz olumsuz sonuçlanabilir. Bu nedenle pasaport başvurusu yapmak için ilk andan itibaren bilgilerin doğruluğu esastır.
Pasaport için Hangi Belgeler Gerekli?
Pasaport türleri değişkenlik gösterdiğinden elbette istenilen evraklar da değişiklik göstermektedir. o sebeple başvurmak istediğiniz pasaport türüne göre mutlaka resmi web sayfalarından istenilen evrakları kontrol etmenizi tavsiye ederiz. Genel olarak talep edilen evrakları görebilirsiniz.
- Var olan eski pasaportlar
- Kimlik kartı, nüfus cüzdanı veya geçici kimlik belgesi
- Bir adet biyometrik fotoğraf (son 6 ay içinde çekilmiş olmalı)
- Reşit olmayanlar veya engeli olan kısıtlı bireyler için muvafakatname
- Öğrenci pasaportu (harçsız pasaport) için öğrenci belgesi
- Pasaport türüne göre doldurulmuş pasaport talep formu
- Pasaport türüne göre defter ve harç ücretlerinin randevudan önce ödenmesi
Pasaport hakkında sıkça sorulan sorular;
Pasaport Başvurusunu Nereye Yapabilirim?
Pasaport başvurusu yapmak çok kolay. İster telefonla ister online web sayfası üzerinden kolayca randevunuzu alabilirsiniz. Aşağıda aramanız gereken telefon numarasını ve web sitesini bulabilirsiniz.
- Telefonla 199 numaralı telefon üzerinden randevu alabilirsiniz.
- Dilerseniz internet üzerinden randevu.nvi.gov.tr adresinden randevu alabilirsiniz.
Pasaport Türleri Nelerdir? Pasaport Ücretini Nasıl Ödemeliyim?
Pasaport için ödeme yapabileceğiniz anlaşmalı bankalar mevcut. Dilerseniz PTT veya Vergi dairelerine ödeme yapabilirsiniz. Ancak en kolay alternatif olan ve online olarak tamamlayabileceğiniz resmi interaktif vergi dairesine https://ivd.gib.gov.tr adresi üzerinden kolayca yapabilirsiniz.
Pasaport Randevuma Gitmezsem Ne Olur?
Pasaport randevunuza herhangi bir sebepte dolayı gidemeyecek olabilirsiniz. Konunun ne olduğu fark etmeksizin mağdur olmamak ve sistemde olası bir problemle karşılaşmamak adına pasaport randevunuzu iptal ettirmeniz gerekmektedir. En geç yarım saat öncesinde iptal etmeniz yeterli olacaktır. Aksi halde takip eden 15 gün içerisinde yeni randevu almanız mümkün olmayacaktır.
Pasaport Ücreti İadesi Mümkün Mü?
Pasaport başvurusu yapmaktan vazgeçmeniz halinde vergi dairesi müdürlüklerinden pasaport harç ve cüzdan bedeli ödemelerinizin iadesi mümkündür, ödemenizi geri alabilirsiniz.
Başkasının Adına Pasaport Başvurusu Yapılır mı?
Pasaport başvurusu bizzat pasaport sahibi olmak isteyen kişiler tarafınca yapılmalıdır. Vekaletname ile başkasının adına pasaport başvurusu yapılması mümkün değildir.
Pasaport Başvuru Takibi Nasıl Yapılır?
E-devlet üzerinden, randevu.nvi.gov.tr adresi üzerinden veya ALO 190 hattından pasaportunuzun durumunu sorgulatabilirsiniz.
Pasaport Teslim Süresi Nedir?
Pasaportların basım işlemi tamamlandıktan sonra pasaport teslim süresi 56 il merkezine 1 gün, kalan il merkezlerine 2 gün ve ilçe merkezlerine ise en geç 4 iş günü içinde PTT tarafından başvuru esnasında belirtilen adrese teslim edilmektedir.
Pasaportumu Teslim Almazsam Ne Olur?
Pasaportunuz tahmini teslim süresinde eğer size teslim edilemezse PTT'de 10 gün kadar bekletilmektedir. Eğer 10 gün içinde PTT şubesinden de teslim alınmaz ise başvuru yapmış olduğunuz merkezine teslim edilir.
Pasaport Süresi Uzatmak Mümkün Mü?
Pasaport sürenizi takip etmeniz seyahatleriniz için önemlidir. Pasaportlarınızın süresinin dolmasına kısa bir süre kalması durumunda ülkeden çıkışınıza izin verilmemesi söz konusu olabilir. Örneğin yeşil pasaportunuzun sonlanmasına 3-5 ay kalmışsa havaalanından dahi geri dönmeniz söz konusu olabilir. Aynı şekilde diğer pasaportlarınız için de her ne kadar geçerli vizeniz olsa ve seyahat sürenizi kapsıyor olsa da seyahat öncesinde danışmanız ve dikkat etmeniz gereklidir. Pasaport süresi uzatmak söz konusu değildir. Yeniden pasaport başvurusunda bulunmanız gerekir.
Pasaport Buldum Ne Yapmalıyım?
Pasaport sadece kişiye özel düzenlendiği için herhangi birine ait bir pasaport bulduğunuzda yurt içinde il veya ile müdürlüklerine teslim edilebileceği gibi yurt dışında pasaport bulmanız durumunda dış temsilciklerine götürülmelidir.
Pasaportumu Kaybettim Ne Yapmalıyım?
Pasaportunuza gözünüz gibi bakmanız önemli. Ancak bazen de sakınan göze çöp batar misali ne kadar dikkat etseniz de pasaportunuzu kaybetmeniz de ihtimaller arasında maalesef. Pasaportunuzu kendi ülkenizde kaybettiyseniz il veya ilçe müdürlüklerine durumu bildirmeniz gerekmektedir. Yurt dışında pasaportunuzu kaybettiğinizi fark ettiğiniz ilk an ise aşağıdaki adımları izlemeniz tavsiye edilir.
- Öncelikle size en yakın polis karakoluna gitmeniz ve kayıt için tutanak tutturmanız gerekli.
- T.C konsolosluklarına veya büyükelçiliğe kayıp pasaport için başvuruda bulunmalısınız.
- Dış temsilcilikler tarafından pembe pasaport düzenlenmesi için vesikalık ve kimlik bilgilerini sunmalısınız.
- Pembe pasaport ile ülkenize giriş yapabilirsiniz.
- Ülkenize döndüğünüzde yeniden pasaport başvurusunda bulunabilirsiniz
- Yeniden pasaport başvurusu için ücret ödemeniz gerekecektir.
- Pasaportunuz kaybolduğu için geçerli vizeniz vardı ise iptal ettirmeniz gerekecektir. Aksi halde yeniden vize başvurusu yapamazsınız.