Hatay İskenderun’da 7 kişilik bir ailenin balon balığı yiyerek zehirlenmeleri sonucunda bir deniz ürünü olan balon balığının zehirli olup olmadığı merak edilmeye başladı. Biz de balon balığı zehirlenmesi hakkında ayrıntılı bilgiye verdik…
Balon Balığı Nedir? Balon Balığının Özellikleri
Balon balığının isminin ‘balon’ olarak nitelenmesi, aslında bu canlının en büyük özelliğini de anlatmış oluyor.
Bilim insanlarının yaptıkları araştırmalar doğrultusunda bu balıkların, diğer balık türlerine karşı kendilerini savunmak için şişme özelliğine sahip olduğu belirtilmiştir.
İskelet yapısı incelenen balon balıklarının oldukça hantal oldukları görülüyor. Özellikle de düşmanlarından kaçma konusunda oldukça yavaş hareket ederler. Fakat derilerinde bulunan dikenler, kendilerini şişirdiklerinde koruyucu bir duvar işlevi görmektedir.
Balon balıkları daha büyük olan düşman balıklardan kendilerini korumak için çene altından kendini şişirirler. Çene altından gövdeye kadar bir ‘balon’ misali şiştikleri için çevrelerine yabancı balıkların dolaşmasını da engellerler.
Balon balıkları genellikle ılıman denizlerde dolaşırlar. Özellikle de nisan, mayıs aylarında normalde yaşadıkları derin sulardan sahillere doğru sokulup temmuz ve eylül ayları arasında da üreme başlarlar.
Sert damaklara sahip olan bu türleri balıkçıların pek sevmedikleri bilinir. Çünkü balon balıklarının sert damakları oltaların iplerini keser.
Balon balıkları aynı zamanda savaşçı bir balık olarak da bilinmektedir. ‘’Lagocephalus Sceleratus’’ terimi ile kaynaklarda da yer almaktadır.
Kendi neslini devam ettirmek için diplerde yaşarlar ve başlarının üzerinde yer alan gözleri ile küçük balık türlerini gözleyerek beslenmek için avlarlar.
Balon balıkları arasındaki ‘’Green Spotted Puffer’’ adı verilen tür ise evde beslemek için en uygun türlerdendir. Bu balığı evde beslemek isterseniz, geniş bir akvaryum tercih etmelisiniz.
Balon Balığı Yenir Mi?
Deniz ürünlerinin birçoğu besin açısından çok zengin ve tat açısından da çok lezzetli olsalar da hepsi tüketim için uygun değildir. Balon balığı da yenmemesi gereken balık türleri arasında yerini almaktadır.
Balon balığının yenilmesinin neden yasak olduğunu merak ediyorsanız, bu balık türünün zehirli maddeler bakımından epey zengin olduğunu ve bazı sağlık sorunlarından can kaybına kadar ciddi sorunlara neden olabileceğini bilmeniz gerektiğini söyleyebiliriz.
Hatay İskenderun Teknik Üniversitesi (İSTE) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cemal Turan’ın balon balığı konusundaki uyarıları ise aşağıdaki gibidir:
- ‘’Ben balıkçılara bu balığın zehirli olduğunu ve bu zehirden dolayı insanların zehirlendiğini anlatıyorum. Balon balığının etinde tetrodotoksin denilen bir zehir bulunmaktadır. Etleri çok güzeldir, yenildiği takdire tavuk gibi bir eti vardır. Fakat insan ölümüne kadar gidebilen rahatsızlıklar oluşturabilmektedirler.’’
Tetrodotoksin Nedir?
Balon balığı tetrodotoksin maddesini bünyesinde beslemektedir. Bu balığın karaciğerlerinde yer almaktadır.
Zehirli yönü ile dikkat çeken bu madde, bilimsel kaynaklarda TTX kodu ile yer almaktadır. Bu kimyasal ise siyanürden daha etkili bir zehir olması ile bilinmektedir.
Ülkenizde ise balon balıklarının iki türünün; ‘Lagocephalus Sceleratus’ ile ‘Lagocephalus Spadiecues’un karaya çıkarılması da satışı da yasaktır.
Balon Balığı İnsanlara Saldırır Mı?
Kendini korumak için saldırgan bir yapı geliştiren balon balığı şiştiği takdirde insanlar için de tehlikeli olabilmektedir.
Özellikle de küresel iklim değişikliği ile birlikte sığ sularda da görülmeye başlayan balon balığı kendilerine gelecek tehlikeyi hisseder ve zarar vermeye oldukça meyillidir.
Ahtapot ve olta gibi insan elinin yaklaştığını da hisseden balon balıkları, saldırıp zarar verebilir.
Balon Balığı Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
Saldırgan bir tavra sahip olan balon balıkları, konumlandıkları bölgelerdeki deniz canlısı popülasyonunun azalmasına neden olmaktadır.
O bölgedeki yerli balıkların yumurta ve lavralarına zarar vererek üremeyi de etkilemektedir. Toksin içermesi sebebi ile zehirlenmeye yol açar. Bu toksin ise insan vücudunda tepkimeye girerek bazı belirtilerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Bu belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Kol ve bacaklarda uyuşukluk
- Baş dönmesi ile birlikte terleme
- Kusma
- Morarma
- Konuşma bozukluğu
- Felç
Balon balığı zehirli mi sorusunu cevapladık. Balon balığı zehirlenmesi ise ölümcül bir soruna yol açabilir. Tüketilmesi yasak olan balıklar arasında yer aldığına dikkat etmelisiniz.
